Kasım Ayı Balıkları Hangileridir? Faydaları ve Pişirme Teknikleri!

Kasım ayı balıkları..! Yazımızın konusu olan “Kasım ayında hangi balıklar tüketilmelidir” sorusunun cevabından önce, genel olarak balık ile beslenmenin önemine kısacık da olsa değinmenin faydalı olacağı kanaatindeyim.

İlginizi Çekebilir: Dalyan Köfte Tarifi (Videolu)

Genel olarak baktığımızda B1 (tiamin), B2, B3 (niasin), B6(pridoksin), B12, A, D vitaminleri, Omega-3 (linolenik asit) ile Omega-6 (linoleik asit) gibi çoklu doymamış yağ asitleri yönünden zengin oldukları için tavuk ve kırmızı ete göre daha az düzeyde yağ ve doymuş yağ içeren balıklar; ayrıca kaliteli proteinler ve folik asit, fosfor, kalsiyum, iyot, selenyum gibi mineraller taşıdıkları için de çok değerli besin kaynaklarıdır.

Ancak burada unutulmaması gereken bir husus vardır ki; balıklardan bu faydaları sağlayabilmek için “mevsime uygun” balık tüketmek gerekir. Eğer mevsimsiz balık tüketilirse, hem beklenen fayda sağlanamaz, hem lezzet farkı olur ve hem de balık neslinin devamlılığı sağlanamaz. İşte bu nedenle biz de bu yazımızda sizlere kasım ayında hem lezzetiyle ve hem de sağlık açısından pek çok faydası nedeniyle tercih edilmesi gereken balık türlerine ait detaylardan söz ediyor olacağız. Konuya ilişkin videolara ise yazımızın son bölümünde ulaşabilirsiniz.

Kasım Ayı Balıkları Hangileridir? Faydaları ve Pişirme Teknikleri!

Balıklar içerdikleri vitaminler, mineraller ve Omega-3 (linolenik asit) ile Omega-6 (linoleik asit) sayesinde; başta bağışıklık sistemi olmak üzere, beyin sağlığı, kardiyovasküler sistem, sinir sistemi, kanser, cilt sağlığı ve sindirim sistemi gibi pek çok sağlık probleminde önleyici veya tedavi edici etki sağlamaktadırlar. Bu nedenle uzmanlar, sağlıklı bir yaşam arzulayan ve bağışıklık sistemini yüksek tutmak isteyen herkesin haftada en az iki kere balık tüketmesi gerektiğini söylemektedirler.

Kasım ayı, deniz suyunun soğumaya başlamasıyla birlikte balıkların çeşitlenmesini ve lezzetlenmesini de beraberinde getiren, özellikle kış balıklarının arttığı bereketli bir aydır. Kasım ayında karadeniz balıklarının ve özellikle “hamsi mevsimi” nin başlamasıyla birlikte, sofralara balık girmesi kolaylaşır.

Kasım ayı, ekmek arası balığın başrolü olan uskumru balığının, en yağlı ve dolayısıyla da en lezzetli olduğu aydır. Lezzet açısından lüfer balığı da en iyi mevsimindedir diyebiliriz. Ekim ayında görülmeye başlayan hamsi, kasım ayında hem bollaşır ve hem de yağlanarak daha lezzetli hale gelir. Yine lezzetinin üst düzeyde olduğunu söyleyebileceğimiz diğer bir balık ise palamuttur. Sıcak denizlere göçe geçen palamut, kasım ayında tam da İstanbul Boğazı civarına gelir. Kasım ayında torik ve istavrit de bol olur.

Kasım ayı balıklarından başlıcaları, “Uskumru, Lüfer, Palamut, Hamsi, Kefal, Barbun, Torik, Levrek, İstavrit” balıklarıdır diyebiliriz. Öyleyse kasım ayının favori balıklarını inceleyerek; vitamin bakımından zenginliklerini, sağlık açısından faydalarını ve daha fazlasını öğrenmeye ne dersiniz?

Kasım Ayı Balıkları

USKUMRU BALIĞI

Uskumrugiller familyasına adını veren, Türkiye’de en çok tüketilen balıklardan biri olan uskumru; yaklaşık 30 cm. boyutunda uzun ince gövdeli, derin çatallı kuyruğu olan mavi yeşil renkli parlak bir cilde sahip olan oldukça lezzetli bir balıktır. Göçmen bir balık olup sürüler halinde dolaşan uskumru, kış aylarını geçirmek için eylül ayında Marmara Denizi’ ne gelir ve burada konaklayarak ocak ayı sonlarında yumurtlar ve bu konaklaması şubat ayı sonuna kadar sürer. Eylül ayından, ocak ayı sonuna kadarki dönem, uskumrunun en lezzetli olduğu zaman olup; kasım ayı ise bu lezzetin doruğa çıktığı ay olarak değerlendirilir.

Kasım Ayı Balıklarından Uskumru Balığı Nasıl Pişirilir?

Besin değeri açısından zengin, pulsuz ve yağlı bir balık olan uskumru balığı, ızgara, fırında, buğulama ve kızartma olarak farklı tariflerle pişirebilir. Özellikle kağıt kebabı, dolması, köftesi, tuzlaması ve ızgarası çok leziz olur. Genellikle yemek olarak pişirilmesi tercih edilse de, meze olarak da hazırlanabilir. Şubat ayından itibaren yağını kaybetmeye başlayacağından dolayı, ancak şubattan sonra pilaki veya tavada pişirilmesi tavsiye edilir. Ayrıca uskumrudan, konserve, füme, lakerda ve çiroz gibi ürünler olarak da faydalanılabilir.

Uskumru Balığının Faydaları ve İçerdiği Vitaminler

Deniz ürünleri arasında insan sağlığına faydaları ile öne çıkan uskumru balığı, Omega-3 yağ asitleri, proteinler, A, C, B6, B12 vitaminleri, kalsiyum, magnezyum, demir, fosfor, selenyum ve folat açısından oldukça zengindir.

Kasım ayı balıklarından Uskumru balığının sağlık açısından faydalarını şöyle sıralayabiliriz;

• Kan basıncını düzenlemeye yardımcı olur,
• Beyin ve sinir sistemini destekler,
• Kolestrolü dengeler,
• Diabeti önleyicidir,
• İçerdiği DHA ile, ruh sağlığını düzenler,
• Antioksidan özelliği vardır,
• Sedef hastalığı, egzama başta olmak üzere bazı cilt hastalıklarını iyileştirmeye destek olur,
• Hamilelerde, bebek beyin gelişimine faydalıdır,
• İltihap önleyici özelliği ile artrit için önleyici etki eder,
• Kardiyovasküler hastalıkları ve sarı nokta hastalığını önlemeye destek verir.

Kasım Ayı Balıkları: LÜFER BALIĞI

Lezzetli eti ve keskin sivri dişleri, çatallı kuyruğu, yeşilimtırak koyu mavi sırtı, parlak beyaz karın gibi karakteristik görünümü ile dikkat çeken lüfer balığı, daha çok sıcak ve ılıman iklime sahip denizlerde yaşamayı tercih eder. Boyunun uzunluğuna göre defneyaprağı, çinekop, sarıkanat, lüfer, kofana ve sırtıkara olarak adlandırılan lüfer balığı, yaşamak için kıyıya yakın suları tercih eder. Ege ve Akdeniz başta olmak üzere Türkiye’nin tüm kıyı kentleri, lüfere ev sahipliği yapmaktadır.

Kasım Ayı Balıklarından Lüfer Balığı Nasıl Pişirilir?

Lüfer çeşitli yöntemlerle pişirilmekle birlikte, en çok tercih edilen pişirme yöntemleri ızgara, fırında pişirme, tavada kızartma veya buğulama yöntemleridir. Sağlıklı bir beslenme tarzını tercih edenlerin favori pişirme yöntemi buğulama olsa da, diğer yöntemler de gayet sağlıklıdır.

Lüfer Balığının Faydaları ve İçerdiği Vitaminler

Lüfer balığı Omega – 3, Omega – 6 yağ asitleri, protein, B12 vitamini, demir, fosfor ve çinko gibi önemli vitamin ve mineraller içerir. Lüfer balığının sağlık açısından faydalarını ise şöyle sıralayabiliriz;

• Kalp ve beyin sağlığını düzenler,
• İltihapları azaltmaya destek olur,
• Bağışıklığı artırır,
• Alzheimer gibi nörolojik hastalıklara karşı korur,
• Cildi korur,
• Sinir sistemini düzenler.

Kasım Ayı Balıkları: PALAMUT BALIĞI

Palamut balığı, bollaştığı ekim – kasım aylarında fiyatının ucuzluğu ve besleyici olması nedeniyle, hamsiden sonra ülkemizde en çok tüketilen balık türüdür diyebiliriz. Genellikle sıcak ve ılık denizlerde yaşamayı seven palamut balıkları, büyük sürüler halinde sıcak denizlere doğru mevsimlik uzun göçler yaparlar. Palamut balığı da boyunun uzunluğuna göre sırasıyla, palamut vonozu, kestane palamudu, çingene palamudu, palamut, zindandelen, torik, sivri, altıparmak ve piçuta isimlerini alır. En çok D vitamini içeren balık olma özelliğine sahip olan palamut, ekim ve kasım aylarında en lezzetli hale gelir.

Kasım Ayı Balıklarından Palamut Balığı Nasıl Pişirilir?

Hem tadını, hem de besleyici değerlerini göz önünde tutarak tamamen kişisel damak zevkinize göre çeşitli yöntemlerle pişirebilirsiniz elbette. Palamut’ un yağlanma zamanına göre kızartması, buğulaması, ızgarası veya tavası yapılabilir. Ancak bir çok kişinin, palamut etini kıyma haline getirerek köfte olarak tüketmeyi tercih ettikleri de bilinmektedir.

Palamut balığının eylül ayından şubat ayına kadar ızgarası çok leziz olursa da, tavası ve fırında pişirilmişi de gayet keyifli olur. Bazı aromalar ve yağlar katılmasıyla marine edilerek pişirildiğinde, hem balığın yapışması önlenmiş olur ve hem de çok farklı lezzetler elde edilebilir.

Palamut Balığının Faydaları ve İçerdiği Vitaminler

Palamut balığı hem vitaminler hem de mineraller bakımından oldukça zengindir. En çok D vitamini içeren balık olma özelliğinin yanı sıra yine yüksek oranda potasyum, kalsiyum, fosfor, demir, magnezyum, sülfür, folik asit, Omega -3 yağ asidi, A, B3, B6 ve B 12 vitaminleri de içeren son derece faydalı ve besleyici bir balık türüdür.

Palamut balığının sağlık açısından faydalarına göz atacak olursak;

• Hücre yenileyici özelliğe sahiptir,
• Göz sağlığını korur,
• Kolestrolü kontrol altında tutar,
• Kalp ve damar sağlığını korur,
• Kas gelişimine yardımcı olur,
• Dokuları yeniler, kemik gelişimine fayda sağlar,
• Beyni zinde tutarak odaklanma düzeyini yükseltir,
• Bağışıklı sistemini güçlendirir,
• Depresyon ve anksiyete için önleyici rol oynar,
• İltihaplanma ve enfeksiyonlara karşı koruyucudur,
• Saç köklerini güçlendirir, kırıklarını önler,
• Dişleri korur.

Kasım Ayı Balıkları: HAMSİ

Adına şarkılar, şiirler yazılan, atasözlerinde, deyimlerde yer alan, Karadeniz halkının temel gıdası olup sofralarından eksik etmediği “Hamsi”, ülkemizde balık denilince akla ilk gelendir. Hatta Karadenizliler ona balık demez, sadece “Hamsi” derler. Ucuz fiyatı, değerli vitamin ve mineraller içermesi, ağır metaller içermemesi gibi nedenlerle sadece Karadenizliler arasında değil, yurt genelinde en çok tercih edilen balık olan Hamsi; yıllık ortalama 180 bin ton ile toplam balık avcılığımızın yaklaşık üçte ikisini oluşturmaktadır.

Ülkemizde Marmara Denizi’ nden itibaren Doğu Karadeniz’ in sonuna kadarki alanda bolca avlanabilen Hamsi, Gümüş Balığı ve Sardalye ile akraba olsa da; ince uzun vücudu, tıpkı Karadeniz insanı gibi sivri burnuyla, beyaz renkli karnı ve laciverte dönük mavi-yeşil sırtı ile, onlardan kolayca ayırt edilebilir. Ortalama 12 cm. uzunluğa sahip olan hamsiler, en fazla 18-20cm.’ ekadar büyüyebilirler ve küçük boyluları “Marmara Hamsisi” büyükleri ise “Karadeniz Hamsisi” adını alırlar. Karadeniz’den Marmara Denizi’ ne göçerek geldikleri dönem olan kasım ayında hamsiler, daha bol ve daha yağlı, dolayısıyla da daha lezzetli olurlar.

Kasım Ayı Balıklarından Hamsi Balığı Nasıl Pişirilir?

Kuşkusuz ki, ülkemizin hemen her bölgesinde sevilerek tüketilen hamsi, Karadenizliler için bir kültür haline gelmiş olup, “Karadeniz Mutfağı” nın vazgeçilmezi olmuştur. Ülkemizde ve dünyada “120 çeşit yemeği” nin yapıldığı bilinmekte olan hamsinin “tavası” ve “buğulaması” en çok tercih edilen pişirim şekilleridir.

Bu lezzetli yemek usulleri için; çorba, ızgara, fırın, kağıt kebabı, hamsi pilavı, yahni, pilaki, dible, hamsikuşu şeklindeki pişirim tarzları örnek verilebilir. Balıkyağı, balık unu, tuzlanması ile yapılan “Ançuez”, salata, makarna ve pizza da sayılabilecek diğer tarzlarına örnek teşkil eder. En olağandışı tüketim tarzı olarak da, “Hamsi Baklavası” “Hamsi Reçeli” ve “Hamsi Turşusu” sayılabilir.

Kasım Ayı Balıklarından Hamsi Balığının Faydaları ve İçerdiği Vitaminler

İçerdiği yüksek miktardaki Omega-3 yağ asidi açısından somon balığına alternatif olan Hamsi; A, B3, B12, D, E ve K vitaminleri, proteinler, Demir, Kalsiyum ve Selenyum mineralleri bakımından da oldukça zengindir. Hamsi balığının sağlık açısından faydalarının bir kaçı şunlardır;

• Kalp sağlığını koruyarak, felç ve kalp krizi geçirme ihtimalini azaltır,
• Bağışıklık sisteminin direncini artırır,
• Beyin ve sinir sistemine etki ederek, Alzheimer ve Depresyon’u önlemeye yardımcı olur,
• Kolestrol, Tansiyon, Trigliserit ve vücuttaki İltihap seviyelerini dengeler,
• Katarakt, Glokom gibi göz hastalıklarının oluşum sürecini yavaşlatır,
• Kan şekerini dengeler,
• Hasar almış kemik veya kas dokularını iyileştirir,
• Beyin sağlığında etkili olup, zeka gelişimine faydalı olur.

Kasım Ayı Balıkları İle İlgili Video