Turizm Çeşitleri: Türkiye’de Alternatif Turizm Türleri Nelerdir?

Turizm çeşitleri..! “Alternatif Turizm”; klasik olarak turizm veya seyahat denilince akla ilk olarak yaz mevsimi geldiği için, “turizm kavramı” nı belirli zamanlar, belirli kalıplar ve belirli bölgelerin tekelinden çıkartarak, tatilcilere hobi ve fayda kazandırmak ve çeşitli etkinlikler yapmak isteyenlerin ihtiyaçlarına cevap verebilmek adına ortaya çıkmıştır.

Tatilleri daha sürdürülebilir bir hale dönüştürmek, daha ekstrem anlar yaşamak isteyenlerin eğilimleri ile varlık bulan alternatif turizm çeşitleri günümüzde tüm dünyada olduğu gibi, ülkemizde de çok popüler hale gelmiştir. Her sene turizm firmaları tarafından alternatif turizme yönelik planlamalar yapılarak, turizm çeşitleri ve bu kapsamda turistlere verilen hizmetler artırılmakta ve turist memnuniyeti en üst seviyeye çıkarılmaya çalışılmaktadır.

Türkiye’ de son yıllarda alternatif turizm adı altında çok fazla sayıda tatil anlayışı geliştirilmiş olup, biz sizlere bu yazımızda en fazla tercih edilen çeşitleri tanıtmaya çalışacağız.

Türkiye’deki Başlıca Alternatif Turizm Türleri

Kış Turizmi

Kış Turizmi; özellikle kış mevsiminde karın yerde kalma süresinin uzun olduğu ve kar yağışının yoğun olduğu bölgelerde, ziyaretçilerin kayak ve dağcılık başta olmak üzere tüm kış sporlarını yapma olanaklarını bulabildikleri yerlerde konaklamalarını ve hoşça vakit geçirebilmelerini sağlayan bir turizm çeşididir. Son yıllarda Türkiye’ de, karın bembeyaz örtü gibi süslediği orman veya dağ manzaralı bölgelerde, stres ve şehir karmaşasından uzak, huzur içinde keyifli bir mola olarak görülen kış tatili yaygınlaştıkça, buna paralel olarak oteller, konaklama tesisleri ve ziyaretçilere sundukları hizmetler de hızla çeşitlenmiştir.

Olmazsa olmazınız kayak yapmak ise, ziyaretçilerine kış sporları için farklı alternatifler sunan popüler kayak merkezleri arasında “Uludağ, Palandöken, Kartepe, Kartalkaya, Erciyes ve Ilgaz” ı sayabiliriz.

Ancak tercihiniz hem spor yapılabilen, hem de doğal güzellikleri ile öne çıkan yerleri görmekten yana ise; “Bursa – Uludağ”, “Bolu – Kartalkaya, Abant, Yedigöller”, “Erzurum – Palandöken”, “Kocaeli – Kartepe”, “Kars – Sarıkamış”, “Kayseri – Erciyes”, “Kapadokya Yöresi”, “Kastamonu – Ilgaz”, “Sakarya – Sapanca” ve “İstanbul – Ağva” ilk tercih edeceğiniz destinasyonlar olmalıdır.

Kültür Turizmi

Türkiye coğrafyası, bir çok eski medeniyete, imparatorluklara, krallıklara ev sahipliği yapmış olmanın mirası ile, eşsiz bir doğa, tarih ve kültür zenginliğini bünyesinde barındırmaktadır. Türkiye’ nin sahip olduğu bu zenginlikler, yurdumuzun her bir köşesini, hem yerli ve hem de yabancı turistler için kültür turizminin en önemli merkezlerinden biri haline getirmektedir.

Ülkemizin her yeri ayrı bir doğal güzelliğe ve tarihi değere sahip olmakla birlikte, kültür turizmi için özellikle başta güzel İstanbul’ umuz olmak üzere; “ Kapadokya Yöresi”, “Göbeklitepe”, “Sümela Manastırı ve Uzungöl çevresi” “Nemrut Dağı”, “Ölüdeniz”, “Pamukkale Travertenleri”, “Salda Gölü”, “Efes Antik Kenti”, “Likya Bölgesi”, “Amasra”, “Konya”, “Harran Ovası”, “Aspendos Antik Kenti”, “Düden Şelalesi”, “Zeugma Antik Kenti”, “Mardin”, “Ani Harabeleri”, “Gelibolu Yarımadası”, “Hasankeyf” ve “Safranbolu Evleri” mutlaka ziyaret edilmesi gereken turizm merkezlerinin başında gelirler.

Sağlık Turizmi

Türkiye’ de sağlık turizmi, “medikal turizm”, “termal turizm”, “yaşlı turizmi” ve “engelli turizmi” olmak üzere başlıca dört alanda tercih edilmekte olup; özellikle estetik, göz tedavisi, diş tedavisi, kalp-damar ve eklem protezleri, tüp bebek ve kısırlık tedavisi gibi alanlarda verilen sağlık hizmetleri ile öne çıkmaktadır.Türkiye’ nin tıbbi turizm alanında en fazla tercih edildiği alan “estetik cerrahi” olup, özellikle “plastik cerrahi, botox enjeksiyonları, liposuction, rinoplasti ve saç ekimi” gibi estetik uygulamaları sağlık turizminin en popülerleridir.

Toplam dünya nüfusunun çoğunluğunun gittikçe yaşlı nüfusa doğru evrildiği ve engelli sayısının giderek arttığı günümüzde, yaşlı bakım hizmetleri, klinik otelde rehabilitasyon, ileri yaş grupları için düzenlenen gezi turları, engelli yaşam merkezleri gibi yaşlı ve engellilere yönelik özel hizmetler de, Türkiye’ deki “yaşlı ve engelli turizmi” kapsamında çok tercih edilmektedir.

Turizm Çeşitleri: Gastronomi Turizmi

Dünya çapında ünlü Türk Mutfağı’ mızın, “Gastronomi Başkenti” ünvanı ise, 51 lezzetine coğrafi işaret tescil belgesi hak etmiş olan “Gaziantep Mutfağı” na aittir. 2024 yılı itibariyle “Gaziantep, Hatay ve Afyonkarahisar” UNESCO tarafından “Türkiye’ nin Gastronomi Şehirleri” olarak kabul edilen illerimiz olup; 2021 yılından itibaren de Adana , Balıkesir, Diyarbakır, Kayseri, Konya, Nevşehir ve Tokat illerimiz “Yaratıcı Şehirler Ulusal Listesi” ne dahil olmuştur. Ancak bu şehirler, henüz gastronomi şehri statüsüne sahip olmayıp, aday statüsündedirler.

Ayrıca, resmi kayıtlara göre Türkiye’ de 35 adet “Gastronomi Müzesi” mevcut olup, her yıl bir çok ilde çok fazla sayıda da gastronomi festivali düzenlenmektedir.

Turizm Çeşitleri: Yayla Turizmi

Akdeniz’ de Torosların yaylaları da çok meşhur olsa da, “yayla Turizmi” anlamında akla ilk Karadeniz’ in yaylaları gelir. Batı Karadeniz Bölgesi’nde, Bolu, Sakarya ve Düzce illerinin, Doğu Karadeniz Bölgesi’ nde ise, Gümüşhane, Samsun, Ordu, Giresun, Trabzon, Rize ve Artvin illerinin yaylaları turizmcilerin beğendikleri yaylalar olmakla birlikte; ülkemizde coğrafi yapısı itibariyle yayla turizmine en uygun olan Doğu Karadeniz Dağları’nda yer alan yaylalardır.

Karadeniz’ de “Kadırga Yaylası” Ayder Yaylası”, “Perşembe Yaylası”, Elevit Yaylası” ve Pokut Yaylası” çok popüler olup; bu yaylalarda yaz ve kış mevsimlerinde geleneksel yayla şenlikleri düzenlenir.

Turizm Çeşitleri: İnanç Turizmi

Her ne kadar Kültür ve Turizm Bakanlığı, ülkemizde inanç turizminin en yaygın olduğu merkezlerin “Hatay’da bulunan St. Pierre Anıt Müzesi”, “Mersin – Tarsus’ da yer alan St.Paul Anıt Müzesi” ve “İzmir –Selçuk’ daki Meryem Ana Evi” olduğunu açıklamışsa da; başta “Bizans ve Osmanlı İmparatorlukları’ na asırlarca başkentlik yapmış olan İstanbul ve Anadolu’ nun kalbi başkentimiz olmak üzere daha pek çok şehrimiz sayısız inanç merkezine sahiptir.

Türkiye’ de inanç turizmi denilince yukarıdaki örneklere ek olarak; “Şanlıurfa’ daki yeryüzündeki ilk inanç merkezi olarak kabul edilen Göbeklitepe” , “Trabzon’ daki Sumela Manastırı”, “Gaziantep’ teki Rumkale”, “Van’ daki Akdamar Kilisesi”, “Konya’ daki Mevlana Müzesi”, “Diyarbakır’ daki Ulucami” ve “Mersin-Silifke’ deki Azize Tekla Bazilikası” akla ilk gelecek inanç merkezleri olarak gösterilebilir.

Turizm Çeşitleri: Spor Turizmi

Her yıl milyonlarca yerli ve yabancı turist, futbol, basketbol, kış sporları, su sporları, dağcılık, rafting, bisiklet, yamaç paraşütü, golf gibi bir çok spor aktivitesi için bu sporların yapıldığı merkezlere akın etmektedirler. Türkiye, özellikle kış sporları ve su sporları için popüler bir ülke olup; bir yandan eşsiz güzellikteki kayak merkezleri ve dağcılık için ideal destinasyonları, diğer yandan da yüzme, dalış gibi su sporları için muhteşem denizleri ve gölleri ile spor turizmi için favori adrestir diyebiliriz.

Kongre ve Fuar Turizmi

Çeşitli kurum ve kuruluşların gerek belirli konularda mesleki eğitim, konferans vs. gibi etkinlikleri için gerçekleştirilen Kongre, Seminer, Sempozyum gibi toplantıları; gerekse de çeşitli ürün ve hizmetlerin tanıtımı için düzenlenen Fuarlara katılım için kişilerin seyahat etmeleri de “Kongre ve Fuar Turizmi” ni oluşturmaktadır. İnsanlar katıldıkları kongre ve fuar etkinlikleri sonrasında bulundukları şehrin tarihi ve turistik mekanlarını da görmek isteyecekleri için, bu tür organizasyonlar belirli özelliklere sahip olan yerleşim yerlerinde düzenlenirler.

Ülkemizin gelişmesi ve tanınırlığının artması için iyi bir fırsat olan Kongre Turizmi son yıllarda önem kazanmıştır. Gelişmişlik düzeyi, bulunduğu konum ve sahip olduğu tarihi ve doğal güzellikleri nedeniyle İstanbul ilimiz hiç şüphesiz ki, Kongre ve Fuar Turizmi alanında ilk sırada yer almaktadır. Her yıl binlerce turistin akınına uğrayan Antalya ve muhteşem ilçeleri de, bu turizm alanı için favori destinasyonlardır. Ayrıca, tüm dünya tarafından tanınan Ankara, İzmir ve Bursa illerimiz de, kongre ve fuar turizmi için çokça tercih edilirler.

Turizm Çeşitleri: Balon Turizmi

Dünya’ da balon turizmi’ nin en fazla yapıldığı ülkelerin başında gelen Türkiye’ de, özellikle son yıllarda balon turizminde büyük gelişme yaşanmış olup; önceleri sadece Kapadokya bölgesinde uçuşlar yapılırken, günümüzde yurdun birçok noktasına yayılmıştır ve giderek bu uçuş rotaları artmaya devam edecektir.

İlginizi Çekebilir: Balon Turizmi: Türkiye’de Balonla Gezi Rotası!

Balon turları çoğunlukla, güneşin doğumunu izlemek için sabah saatlerinde gerçekleştirilirse de, gün batımını izleyerek romantik anlar yaşamak isteyenler için de akşam saatlerinde turlar düzenlenebilmektedir. Günümüzde (2024 yaz mevsimi itibariyle) Türkiye’ de balon turları Kapadokya haricinde; Pamukkale/Denizli’ de, Frig Vadisi/Eskişehir- Afyon arasında, Göller Yöresi/Burdur’ da, Polatlı/Ankara’ da, Aybastı/Ordu’ da, Ahlat/Bitlis’ te ve Göbeklitepe/Şanlıurfa’ da düzenlenmektedir.

Turizm Çeşitleri: Yat Turizmi

Yat, yelkenli, gulet, tekne veya katamaran gibi su araçları ile deniz veya göller üzerinde seyahat ederek, farklı kıyı ve koyları keşfetmek, eğlence ağırlıklı su üstü ve su altı aktiviteleri ile deniz yaşamının tadını çıkarmak için yapılan tur şekline, kısaca “Yat Turizmi” denilir. Bilindiği gibi yurdumuzun üç tarafı denizlerle çevrili olduğu için, Türkiye eşsiz güzellikteki plajları, koyları ve körfezleri ile büyüleyici güzellikte yat turlarına ev sahipliği yapmaktadır.

Ülkemizde bir çok yat limanı olmakla birlikte, Türkiye’ nin en büyük yat limanı, 210.000 M2 alan üzerinde kurulu olan ve bünyesinde spa, restoran, bar, yat kulübü başta olmak üzere, süpermarket, duş-tuvalet, çamaşırhane, kablosuz internet erişimi tekne bakım, yatçı depoları gibi ihtiyaç duyulabilecek tüm hizmet ve olanakları “uluslararası standartlarda” sağlayan bir kompleks olan “Mersin Marina” sıdır. Türkiye’ de en çok yat turizminin yapıldığı kentlere, muhteşem deniz manzarası, güvenli sahil şeritleri ile İzmir, Çeşme, Fethiye, Kaş, Bodrum, Marmaris ve Antalya’ yı örnek gösterebiliriz.

Turizm Çeşitleri İle İlgili Video